Tüketici kanununda haksız şart nedir, ne demektir?

Yazımız içeriğinde, 6502 sayılı Tüketici Kanununda haksız şart hakkında genel bilgilere yer vereceğiz. Tüketici Kanunu uyarınca haksız şart;

• Tüketici ile müzakere edilmeksizin taraflar arasındaki sözleşmeye dahil edilen,
• Tarafların sözleşmeden kaynaklanan hakları ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı şekilde tüketici aleyhine dengesizliğe sebep olan,

sözleşme şartlarıdır.

Haksız şartların kesin hükümsüzlüğü

6502 sayılı yasa uyarınca tüketici ile akdedilen sözleşmelerde bulunan haksız şartların kesin olarak hükümsüz olacağı ifade edilmiştir. Bununla birlikte sözleşme içeriğindeki haksız şartlar dışında kalan hükümler ise geçerliliğini koruyacaktır. Bu halde sözleşmeyi düzenleyen, kesin olarak hükümsüz sayılan şartlar olmasaydı haksız şart dışında kalan diğer hükümlerle sözleşmeyi yapmayacak olduğunu ileri süremeyecektir.

Tüketici kanununda haksız şart ve tüketici ile müzakere

6502 sayılı yasanın 5/3 maddesi uyarınca sözleşmede yer alan bir şartın önceden hazırlanmış olması ve standart sözleşmede yer alması sebebi ile tüketicinin bu içeriğe etki edememiş olması durumunda, o sözleşme şartının tüketici ile müzakere edilmediği kabul edilir.

Burada ispat yükümlülüğü, sözleşmeyi düzenleyen tarafa aittir. Sözleşmeyi düzenleyen taraf, sözleşmede bulunan bir standart şartın münferiden müzakere edildiği iddiasında ise bu iddiasını ispatla yükümlüdür.

Sözleşmenin bir bütün olarak değerlendirilmesi ile standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurları ya da münferit bir hükmünün müzakere edilmiş bulunması, sözleşmenin kalan kısmı için bu hükmün uygulanmasını engellemeyecektir.

Sözleşme şartlarının yazılı olması

Taraflar arasında akdedilen sözleşme şartlarının yazılı olması durumunda, sözleşme içeriğinde kullanılan dilin tüketicinin anlayabileceği açık ve anlaşılır bir dil olması gerekmektedir.

Sözleşme içeriğinde yer alan bir hükmün açık ve anlaşılır olmaması yahut birden çok anlama gelmesi durumunda bu hüküm, tüketici lehine yorumlanacaktır.

Faaliyetlerini, kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi ya da kuruluşlar

Faaliyetlerini, kanun ya da yetkili makamlarca verilen izinle yürütmekte olan kişi veya kuruluşlarca hazırlanmış olan sözleşmelere de niteliklerine bakılmaksızın 6502 sayılı yasanın 5. maddesi hükümleri uygulanacaktır.

Şartın haksızlığı neye göre belirlenir?

Bir sözleşme şartının haksızlığı;

• Sözleşmeye konu mal veya hizmetlerin niteliği,
• Sözleşmenin kuruluşunda var olan şartlar,
• Sözleşmenin diğer hükümleri,
• Haksız şartın ilgili olduğu diğer bir sözleşmenin hükümleri,

dikkate alınmak suretiyle sözleşmenin kuruluş anına göre tespit edilir.

Tüketici kanununda haksız şart alınacak tedbirler

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, genel olarak kullanılmak üzere hazırlanmış sözleşmelerde bulunan haksız şartlar için, bu şartların sözleşme metinlerinden çıkarılması ya da kullanılmasının önlenmesi için gerekli tedbirleri alır.

Yasada haksız şartların tespit edilmesi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile sınırlayıcı olmamak üzere haksız şart olduğu kabul edilen sözleşme şartlarının yönetmelikle belirleneceği açıklanmıştır.

Bu kapsamda Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik, 17.06.2014 tarihinden beri yürürlükte bulunmaktadır.

Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik uyarınca genel olarak kullanılmak üzere hazırlanmış tüketici sözleşmelerinde haksız şartların bulunması halinde, bu şartların sözleşme metninden çıkarılması için sözleşmeyi düzenleyen tarafa Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından otuz gün süre verilir. Bakanlık tarafından gerekli görülen durumlarda bu süre, doksan güne kadar uzatılabilir.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından;

• Bakanlıkça verilen sürenin bitimi tarihine kadar,
• Sözleşmeyi düzenleyen tarafça haksız şartların sözleşme metninden çıkarılmaması durumunda,
• Aykırılığın tespit edildiği her bir sözleşme için,
• 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 77. maddesi uyarınca,

idari para cezası uygulanır.

Tüketici kanunu haksız şart avukat istanbul

Tüketici kanunu haksız şart avukat istanbul ve tüm hukuki destek taleplerinizle ilgili olarak hukuk ofisimiz 08504201155 numaralı iletişim hattımızdan Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi ile iletişime geçebilir, destek taleplerinizi iletebilirsiniz.