SPK bilgi suistimali suçu ve cezası nedir?

Yazımız içeriğinde SPK bilgi suistimali suçu ve cezası hakkında genel bilgiler ile SPK 106. maddesi içeriği ve gerekçesine yer verilecektir. Sermaye piyasası suçları, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu 106 ve devamı maddelerinde açıklanmış olup bu suçlar arasında;

• Bilgi suistimali SPK md. 106,
• Piyasa dolandırıcılığı SPK md. 107,
• Usulsüz halka arz ve izinsiz sermaye piyasası faaliyeti SPK md. 109,
• Güveni kötüye kullanma ve sahtecilik SPK md. 110,
• Bilgi ve belge vermeme, denetimin engellenmesi SPK md. 111,
• Yasal defterlerde, muhasebe kayıtlarında ve finansal tablo ve raporlarda usulsüzlük SPK md. 112,
• Sır saklama yükümlülüğünün ihlali SPK md. 113,

şeklindeki suçlar yer almakta olup bu suçlar, cezaları, yazılı başvuru ve özel soruşturma usulleri ile görev ve yetki hususlarına internet sitemiz hizmetlerimiz alanı, Bankacılık ve Finans Hukuku ana başlığı altında ayrı ayrı yer verilecektir.

SPK Bilgi Suistimali Suçu md. 106

Bilgi suistimali suçu, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu 106. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre;

Doğrudan veya dolaylı şekilde sermaye piyasası araçları ya da ihraççılar hakkında, ilgili sermaye piyasası araçlarının fiyatları, değerleri ya da yatırımcıların kararlarını etkileyecek nitelikteki ve henüz kamuya duyurulmamış bilgilere dayalı olarak ilgili sermaye piyasası araçları için alım veya satım emri veren ya da vermiş olduğu emri değiştiren veya iptal eden ve bu şekilde kendisi veya bir başkasına menfaat temin eden;

• İhraççıların ya da bunların bağlı veya hakim ortaklıklarının yöneticileri,
• İhraççılar ya da bunların bağlı veya hakim ortaklıklarında pay sahibi olmaları sebebi ile bu bilgilere sahip olan kişiler,
• İş, meslek ve görevlerinin icrası nedeni ile bu bilgilere sahip olan kişiler,
• Bu bilgileri suç işlemek suretiyle elde eden kişiler,
• Sahip oldukları bilginin SPK 106. maddesinde açıklanan nitelikte olduğunu bilen ya da ispat edilmesi halinde bilmesi gereken kişiler,

“üç yıldan” “beş yıla kadar” hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Fakat, bu suç nedeniyle adli para cezasına hükmedilmesi halinde verilecek ceza, elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.

Madde içeriğinde Bankacılık Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7222 sayılı yasanın 37. maddesiyle yapılan değişiklikle;

6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu 106. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “iki yıldan” ibaresi “üç yıldan” şeklinde değiştirilmiştir.

Bilgi suistimali sayılmayan haller SPK md. 108

Bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı sayılmayan haller Sermaye Piyasası Kanunu 108. maddesinde belirlenmiş olup bu haller;

a) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası veya yetkilendirilmiş başka bir resmi kurum ya da bunlar adına hareket eden kişiler tarafından para, döviz kuru, kamu borç yönetim politikalarının uygulanması veya finansal istikrarın sağlanması amacı ile işlem yapılması,

b) Kurul düzenlemelerine göre uygulanan geri alım programları, çalışanlara pay edindirme programları veya ihraççı ya da bağlı ortaklığının çalışanlarına yönelik diğer pay tahsis edilmesi,

c) Kurulun SPK kapsamındaki fiyat istikrarını sağlayıcı işlemlere ve piyasa yapıcılığına ilişkin düzenlemelerine uygun olarak icra edilmeleri kaydı ile, münhasıran bu araçların piyasa fiyatının önceden belirlenmiş bir süre için desteklenmesi amacıyla sermaye piyasası araçlarının alım veya satımının yapılması veya emir verilmesi ya da emir iptal edilmesi,

şeklinde belirlenmiştir.

Yasa gerekçesi

Yasa gerekçesinde, sermaye piyasasının güvenilir, şeffaf bir şekilde çalışması ile yatırımcıların hak ve menfaatlerinin korunması açısından içeriden öğrenenlerin ticaretinin kritik önemi haiz olduğu açıklanmış, sermaye piyasası araçlarının fiyatının ve değerinin oluşumunda özellikle; söz konusu sermaye piyasası aracı ve ilgili ihraççı ile ilişkin olarak ortaya çıkan bilgilerin büyük önem taşıdığı ifade edilmiştir. Bu nedenle bilgilerin şeffaf ve adil bir şekilde tüm yatırımcılara sunulması amaç edinilmiştir.

Madde içeriğinde düzenlenen suçun esasen 2499 sayılı yasanın 47/A-1 maddesinde düzenlenen suç olup, uluslararası düzenlemeler ile 6362 sayılı yasada düzenlenen cezai yaptırımların geneline hakim olan ekonomik suça ekonomik ceza yaklaşımı ve piyasa gerçekleri de dikkate alınarak yeniden düzenlendiği açıklanmıştır.

Bu şekilde yapılan düzenleme ile; içsel bilgilere kamuya duyurulmadan önce sahip bulunan kişilerin, bilgiye diğer yatırımcılardan daha önce sahip olma ve bulundukları konumun verdiği avantaja istinaden haksız menfaat elde etmelerinin önlenmesi ve caydırıcılığın temini amaçlanarak, “bilgi suistimali fiili” cezai yaptırıma bağlanmıştır.

Düzenleme ile Avrupa Birliği düzenlemelerine benzer şekilde içsel bilginin tanımı yapılarak içsel bilgileri kullanmak suretiyle menfaat temin edenler açıklanmıştır. Kanunda yapılan yeni düzenleme ile, içsel bilgileri üçüncü bir kişiye açıklayan veya üçüncü bir kişinin bu bilgilere erişimini sağlayanlar ile içsel bir bilgiye dayanarak üçüncü bir şahsa bu bilginin ilişkili olduğu sermaye piyasası aracını elde etmesi veya elden çıkarması için tavsiye ya da telkinde bulunan kişilerin söz konusu fiilleri de içeriden öğrenenlerin ticareti fiili olarak hüküm altına alınmıştır.

Yeni düzenleme ile içsel bilgilerin kamuya açıklanmadan önce gerekli şekilde korunması ve bu bilgiler çerçevesinde üçüncü kişiler lehine haksız menfaat sağlanmasının önlenmesi ve caydırıcılık esas alınmıştır.

SPK bilgi suistimali suçu avukat istanbul

SPK bilgi suistimali suçu avukat istanbul ve benzeri tüm diğer hukuki danışmanlık talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan hukuk ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.