7245 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu yürürlüğe girmiş olup bu yazımızda çarşı ve mahalle bekçilerinin yetkileri nelerdir sorusunu cevaplandırmaya çalışacağız. Çarşı ve mahalle bekçileri;
a) Görev saatleri içinde görevlendirildikleri bölgede devriye hizmeti yürütme,
b) Görev bölgeleri içinde bulunan konut, işyeri, araçlar gibi malların korunmasında sahipleri tarafından eksik alınan tedbirleri tamamlattırmak,
c) Görev saatleri içinde vakıf oldukları şüpheli durum ya da kişileri bağlı bulundukları genel kolluk birimlerine bildirme,
ç) Kamu düzenini bozacak seviyedeki gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacı ile genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar önleyici tedbirleri alma,
d) Görev bölgeleri içinde uyuşturucu madde imal edildiği, satıldığı ya da kullanıldığı, kumar oynandığı ya da fuhuş yapıldığından şüphe edilen yerleri bağlı bulundukları genel kolluk birimlerine bildirme,
e) Kişilerin can, mal ve ırzına yönelik saldırı ve tehditleri önleme ve genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar gerekli tedbirleri alma,
f) Mahalle sakinlerini etkileyen elektrik, su, doğalgaz, kanalizasyon vb. arızaları, bağlı bulunduğu genel kolluk birimleri ile ilgili kurum ve kuruluşlara bildirme ve görevli ekipler gelinceye kadar gerekli önleyici tedbirleri alma,
g) Halkın sükun ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engelleme,
ğ) Sokak, geçit ve meydanları tıkayarak trafiğe mani olan taşıtlar ve diğer engellerin kaldırılmasını sağlama ve gerektiğinde bağlı bulunduğu genel kolluk birimlerine bildirme,
h) Yangın, deprem, su baskını vb. afet ve tehlikelerde genel kolluğu bilgilendirme ve görevli ekipler gelinceye kadar gerekli önleyici tedbirleri almak,
ile görevli ve yetkilidir.
7245 sayılı yasanın yedinci maddesi ile bu soru cevaplandırılmıştır. Buna göre;
Çarşı ve mahalle bekçileri, görev bölgesi ve çalışma saatleriyle sınırlı olma şartıyla kişileri ve araçları;
a) Bir suç veya kabahatin işlenmesini önleme,
b) Suçun işlenmesinden sonra kaçan faillerin yakalanmasını sağlama, işlenen suç ya da kabahatlerin faillerinin kimliklerini tespit etme,
c) Hakkında yakalama emri veya zorla getirme kararı verilmiş kişileri tespit etme,
ç) Kişilerin hayatı, vücut bütünlüğü ya da mal varlığı bakımından veya topluma yönelik mevcut ya da muhtemel bir tehlikeyi önleme,
amacı ile durdurabilir.
Durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için makul bir sebep olmalıdır. Süreklilik arz eden, fiili durum ve keyfilik oluşturacak şekilde durdurma işlemi yapılamaz.
Çarşı ve mahalle bekçisi;
Görevini yerine getirirken kendisinin çarşı ve mahalle bekçisi olduğunu belirleyen belgeyi göstererek durdurduğu kişiye durdurma sebebini açıklar ve durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilir, kişinin kimliğini ya da bulundurması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini talep edebilir.
Bu kişilere kimliğini ispatlama anlamında gerekli kolaylık gösterilir.
nedeni ile veya sair surette kimliği belirlenemeyen kişi tutularak durumdan derhal genel kolluk görevlileri haberdar edilir.
Durdurma süresi, durdurma sebebine esas teşkil eden işlemin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan makul süreden fazla olamayacaktır. Durdurma sebebinin ortadan kalkması ya da sona ermesi durumunda kişilerin ve araçların ayrılmalarına izin verilir.
Çarşı ve mahalle bekçisi, durdurmuş olduğu kişi üzerinde ya da bu kişinin aracında silah veya tehlike oluşturabilecek diğer bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin varlığı durumunda, kendisi veya başkalarına zarar verilmesini önleme amacına yönelik olarak el ile dıştan kontrol de dahil gerekli tedbirleri alabilir. Bu amaçla kişinin üzerindeki elbisenin çıkarılması ya da aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin açılması talep olunamaz.
Çarşı ve mahalle bekçileri, suçun işlendiği esnada veya işlendikten sonra, henüz izleri meydanda iken;
a) Şüphelileri yakalama,
b) Yakaladıkları şüphelilerin kendileri ya da başkalarına zarar vermelerini engelleyici tedbirleri alma,
c) Suç delillerinin kaybolmaması ya da bozulmaması için gerekli muhafaza tedbirlerini alma,
ç) Varsa olayın tanıklarının kimlik ve adres bilgilerini tespit ederek genel kolluk birimlerine bildirme,
ile görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçileri haklarında tutuklama ya da yakalama kararı çıkarılmış olan kimseleri gördükleri halde yakalama ve bağlı bulunduğu genel kolluk kuvvetlerine teslim etme ile de görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçileri 04/7/1934 tarih ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu 16. maddesinde açıklanan zor ve silah kullanma yetkisini haizdir.
Tüm hukuki danışmanlık ve destek taleplerinizle ilgili olarak Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan hukuk ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.
Ceza hukukunda yargılamanın yenilenmesi nedir? Ceza hukukunda yargılamanın yenilenmesi olağanüstü kanun yollarından biri olup kesinleşen bir hükümle sonuçlanmış olan bir dava, aşağıda açıkladığımız durumların varlığı...
Ceza yargılamasında istinaf kanun yolu ve istinaf başvurusu nedir? Yazımız içeriğinde ceza yargılamasında istinaf kanun yolu hakkında genel açıklamalar ve bilgilere yer vereceğiz. İstinaf, ilk...
