Suç işlemek amacıyla örgüt kurma örgüte üye olma ve yönetme suçu, TCK 220. maddesinde Kamu Barışına Karşı suçlar başlığı altında açıklanmıştır. Buna göre;
Yasanın suç olarak saydığı fiilleri işlemek amacı ile örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Örgütün varlığından söz edebilmek için üye sayısının en az üç kişi olması gerekir. Suçun bu sayıdan daha az sayıda kişi tarafından işlenmesi olanaksızdır. Bununla birlikte ikiden fazla kişinin suç işleme maksadıyla bir araya gelmesi, yalnız başına örgütten söz etmek için yeterli değildir. Örgüte üye kişilerin aynı zamanda hiyerarşik bir yapı içinde hareket etmeleri gerekmektedir.
Suç seçimlik hareketli suçlardandır. Suçu oluşturan seçimlik hareketler, örgüt kurma ve yönetmektir. Bu fiillerden birinin işlenmesi ile birlikte suç oluşur. Örgütü kuran ve yöneten kişiye ayrıca örgüt üyeliği nedeniyle ceza verilmez. Suçun faili herkes olabilir. Suç, kasten işlenebilen suçlardandır.
TCK 220. maddesi anlamında bir örgütün varlığından söz etmek için; en az üç kişinin, suç işlemek amacı ile hiyerarşik bir ilişki ve yapı içinde, devamlı şekilde amaç suçları işlemeye elverişli araç ve gerece sahip şekilde bir araya gelmesi gerekir.
Yukarıda açıklandığı şekli ile ve Ceza Genel Kurulu’nun istikrar kazanmış kararlarında da açıkça belirtildiği üzere,
a) Üye sayısının en az üç veya daha fazla kişi olması,
b) Üyeler arasında hiyerarşik bir bağ bulunması (Örgütün varlığı için soyut bir birleşme yeterli olmayıp örgüt yapılanmasına bağlı şekilde gevşek veya sıkı bir hiyerarşik ilişki olmalıdır),
c) Suç işlemek amacı etrafında fiili bir birleşme yeterli olup örgütün varlığının kabulü için suç işlenmesine gerek bulunmadığı gibi işlenmesi amaçlanan suçların konu ve mağdur itibarıyla somutlaştırılması mümkün olmakla birlikte, zorunluluk arz etmez. Örgütün faaliyetleri çerçevesinde suç işlenmesi halinde, fail, örgütteki konumuna göre, üye veya yönetici sıfatıyla cezalandırılmasının yanında, ayrıca işlenen suçtan da cezalandırılacaktır.
d) Örgüt, niteliği itibarıyla devamlılığı gerektirmesi nedeniyle, kişilerin belli bir suçu işlemek veya bir suç işlemek için bir araya gelmesi halinde, örgütten değil ancak iştirak iradesinden söz edilebilir.
e) Amaçlanan suçları işlemeye elverişli, üye, araç ve gerece sahip olunması gerekir.
Suç işleme amacıyla örgüt kurma suçu nedeni ile soruşturmaya başlanmadan ve örgütün amacı doğrultusunda suç işlenmeden önce, örgütü dağıtan ya da verdiği bilgilerle örgütün dağılmasını sağlayan kurucu veya yöneticiler hakkında cezaya hükmolunmaz.
Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrıldığını ilgili makamlara bildirmesi durumunda, kişi hakkında cezaya hükmolunmaz.
Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeden yakalanan örgüt üyesi, pişmanlık duyarak örgütün dağılmasını ya da mensuplarının yakalanmasını sağlamaya elverişli bilgi verirse, hakkında cezaya hükmolunmaz.
Suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan, ya da üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin, gönüllü şekilde teslim olup, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi durumunda, kişi hakkında örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. Kişinin bu bilgileri yakalandıktan sonra vermesi halinde ise, hakkında bu suçtan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır.
Etkin pişmanlıktan yararlanan kişiler hakkında bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yıla kadar uzatılabilir.
Kişi hakkında, bu maddede açıklanan etkin pişmanlık hükümleri birden fazla uygulanmaz.
TCK 220/2. maddesi uyarınca suç işlemek amacı ile kurulmuş olan örgüte üye olanlar, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Örgüte üye olmaktan kasıt, örgütü kurmak ve yönetmek dışında kalıp da hiyerarşik yapıya dahil olarak örgütün amacına hizmet etmek veya bu yönde bir iradeye sahip olmaktır. Örgüte yapılan katkının mutlak surette maddi katkı olması zorunlu değildir, bu katkı manevi de olabilir.
Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da cezalandırılır. Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu hüküm yalnızca silahlı örgütler hakkında uygulanır. Kişinin silahlı olmayan bir örgüt adına suç işlemesi durumunda TCK 220. maddesinin altıncı fıkrası uygulanmaz. Bu durumda kişi, yalnızca işlemiş olduğu suç nedeniyle cezalandırılır.
Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Bununla birlikte, örgüt üyeliği nedeniyle verilecek cezada, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirim yapılabilir. Failin, örgüt içerisindeki hiyerarşik yapıya dahil olmayarak örgüte değil, örgüt kapsamındaki suça yardım etmesi durumunda suça iştirakten söz edilir.
TCK 220/8 maddesi uyarınca; Örgütün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi durumunda ise, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Suç, takibi şikayete bağlı suçlar arasında yer almadığından soruşturması ve kovuşturması resen yapılır.
Tüm hukuki danışmanlık ve talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan hukuk ofisimize ulaşabilirsiniz.
Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu nedir, açığa imzanın kötüye kullanılması suçunun cezası nedir? Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu, TCK 209. maddesinde Kamu Güvenine Karşı Suçlar...
Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu nedir, suçun cezası nedir? Bu makalede, adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu hakkında genel bilgilere yer verilecektir. Suç, TCK 288. maddesinde,...
