Dolandırıcılık Suçu ve Nitelikli Dolandırıcılık Hakkında Genel Bilgiler

  • Anasayfa
  • /
  • Ceza Hukuku
  • /
  • Dolandırıcılık Suçu ve Nitelikli Dolandırıcılık Hakkında Genel Bilgiler
Dolandırıcılık Suçu ve Nitelikli Dolandırıcılık Hakkında Genel Bilgiler
Ceza Hukuku
Dolandırıcılık Suçu ve Nitelikli Dolandırıcılık Hakkında Genel Bilgiler

Dolandırıcılık suçu nedir, dolandırıcılık suçunun cezası nedir?

Dolandırıcılık suçu Malvarlığına Karşı Suçlar başlığı altında ve TCK 157. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre; Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine ya da bir başkasına yarar sağlayan kişiye cezanın alt sınırı bir yıldan başlamak üzere beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası verilir. Bu suç için yargılama yapmaya görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir.

Dolandırıcılık suçu ile korunan hukuki yarar kişilerin malvarlığıdır. Suç, kasten işlenebilen suçlardandır. Dolandırıcılık suçunda fail herkes olabilir. Mağdur ise bu suç nedeniyle malvarlığı zarara uğratılan kişilerdir. Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için failin hileli davranışlarla hareket ederek kişiyi aldatması ve bu durum sonucunda malvarlığı anlamında bir zararın ortaya çıkması, aynı zamanda fail veya üçüncü kişiler lehine de bir yararın oluşması gerekmektedir. Suç, haksız bir yararın ortaya çıkması ile birlikte tamamlanmış olur.

Dolandırıcılık suçuna teşebbüs mümkündür.

Nitelikli dolandırıcılık suçu nedir, nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası nedir?

Nitelikli dolandırıcılık suçu ise TCK 158. maddesinde açıklanmıştır. Dolandırıcılık suçunun aşağıdaki şekillerde işlenmesi halinde nitelikli dolandırıcılıktan söz edilir. Buna göre dolandırıcılık suçunun;

a) Dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle işlenmesi,

b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle işlenmesi,

c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle işlenmesi,

d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi,

e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak işlenmesi,

f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi,

g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenmesi,

h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında işlenmesi,

i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle işlenmesi,

j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla işlenmesi,

k) Sigorta bedelini almak maksadıyla işlenmesi,

l) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle işlenmesi,

hallerinde, alt sınırı üç yıl olmak üzere kişi hakkında on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

Nitelikli dolandırıcılık suçundan dolayı yargılama yapmaya görevli mahkeme ise dolandırıcılık suçundan farklı olarak Ağır Ceza Mahkemesi’dir.

Cezayı artıran nedenler

Ancak, suçun kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak işlenmesi, bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi, banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla işlenmesi, sigorta bedelini almak maksadıyla işlenmesi ve kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle işlenmesi hallerinde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı ise suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.

Yine kamu görevlileri ile ilişkisi olduğundan bahisle, onlar nezdinde hatırının sayıldığı şeklinde ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi hakkında verilecek hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı ise suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz. Bu madde ile 157. maddede yer alan suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılır.

Cezayı azaltan nitelikli hal

Bu duruma TCK 159. maddesinde yer verilmiştir. Buna göre; Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikayet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.

Şahsi cezasızlık sebebi veya cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebep

Dolandırıcılık suçunun; Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, üst soy veya alt soyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın, aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.

Bununla birlikte yine suçun haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikayet üzerine verilecek ceza, yarısı oranında indirilecektir.

Dolandırıcılık suçunda etkin pişmanlık

TCK 168. maddesi uyarınca; Dolandırıcılık suçu tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.

Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanın yarısına kadarı indirilir. Kısmen geri verme veya tazmin halinde etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için, ayrıca mağdurun rızası aranır.

Dolandırıcılık suçu ve tüzel kişilikler

TCK 169. maddesi uyarınca dolandırıcılık suçunun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Dolandırıcılık suçu şikayete bağlı mı, uzlaşmaya tabi mi?

Dolandırıcılık suçu re’sen (kendiliğinden) soruşturulup kovuşturulan suçlardan olup takibi şikayete bağlı değildir. Yalnızca TCK 159. maddesinde dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde suçun takibinin şikayete bağlı olduğu açıklanmıştır. Yine suçun temel hali uzlaşma hükümlerine tabi olup uzlaştırma prosedürünün uygulanması gerekir.

Dolandırılık nitelikli dolandırıcılık avukat istanbul

Dolandırıcılık suçunda uzlaşma, dolandırıcılık suçunda teşebbüs, dolandırıcılık suçunda etkin pişmanlık, ceza avukatı istanbul ve diğer tüm hukuki danışmanlık ve talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan bize ulaşabilirsiniz.

Önceki
Sonraki